Ôn tập văn thuyết minh

Ph­¬ng ph¸p: Gîi më, vÊn ®¸p, ph©n tÝch,th¶o luËn, tr×nh bày một phót .......

Kĩ thuật dạy học: Kĩ thuật động n·o, KT chia nhãm, KT đặt c©u hỏi, KT hỏi và trả lời,

- Hình thức tổ chức dạy học: GV tæ chøc cho cả lớp tr¶ lêi nh÷ng kiÕn thøc

- Định hướng năng lực: năng lực giao tiếp Tiếng Việt, năng lực cảm thụ thẩm mĩ;

Phẩm chất: Yêu quê hương, tự hào về nền văn học dân tộc

? Trình bày hiểu biết về tác giả ND.

Thêi ®¹i ông sống có ảnh hưởng gì đến con người , tp?

* Cuéc ®êi:

- Giai ®o¹n Êu th¬ vµ thanh niªn: Må c«i cha lóc 9 tuæi, må c«i mÑ lóc 12 tuæi . Sèng vµ häc tËp ë Th¨ng Long (anh trai ).lµ ng­êi hµo hoa, phong nh·, häc giái nh­ng ®i thi chØ ®Ëu tam tr­êng.

- Nh÷ng n¨m l­u l¹c: Sèng cuéc ®êi giã bôi, lóc ë quª vî Th¸i B×nh, (1786 –1796 ), lóc ë Hµ TÜnh (1796 –1802 ). Trung thµnh víi nhµ Lª, chèng l¹i T©y S¬n… «ng sèng gÇn gòi víi nh©n d©n.

- Giai ®oanh lµm quan víi nhµ NguyÔn: §­îc nhµ NguyÔn tin dïng, gi÷ chøc Cai b¹, Tham tri bé lÔ, Ch¸nh sø tuÕ cèng… nh­ng «ng vÉn c¶m thÊy bÊt ®¾c chÝ, gß bã.

• 
  1820 ®i sø sang Trung Quèc lÇn thø 2- Ch­a kÞp ®i – qua ®êi.
  
• 
  HiÓu s©u réng cuéc sèng con ng­êi, cã tÊm lßng nh©n ¸i.
  

? Truyện Kiều được sáng tác dựa vào tác phẩm nào.

GV ccho HS tãm t¾t t¸c phÈm -bè côc 3 phÇn.

Tóm tắt phần 1?

truyện

-GV cho HS tóm tắt từng phần

Tóm tắt phần 3?

Tóm tắt cả tác phẩm ?
? Nêu giá trị nội dung và nghệ thuật của Tp TruyÖn KiÒu
NGHỆ THUẬT TẢ NGƯỜI CỦA NGUYỄN DU QUA ĐOẠN TRÍCH: “CHỊ EM THUÝ KIỀU”

? Nªu néi dung cña 4 c©u th¬ ®Çu

-Các hình anh: Mai , tuyÕt lấy ở đâu, nó gợi tả cho vẻ đẹp gì?

?VÎ ®Ñp Thuý V©n ®­îc miªu t¶ nh­ thÕ nµo

- T¸c gi¶ ®· dïng biÖn ph¸p g× ®Ó miªu t¶ Thuý V©n?

T¸c gi¶ còng sö dông nghÖ thuËt gì để miêu tả Thuý Kiều?

-Ngoµi vÎ ®Ñp Thuý KiÒu cßn cã nh÷ng tµi g×?

? NhËn xÐt g× vÒ cung ®µn mµ KiÒu tù s¸ng t¸c.

? NhËn xÐt g× vÒ dông ý miªu t¶ cña NguyÔn Du khi miªu t¶ Thuý V©n tr­íc Thuý KiÒu

- NguyÔn Du tªn tù lµ Tè Nh­- hiÖu lµ Thanh Hiªn. Quª ë Tiªn §iÒn – Nghi Xu©n – Hµ TÜnh - Sinh tr­ëng trong mét gia ®×nh quÝ téc, cã truyÒn thçng v¨n häc, nhiÒu ®êi lµm quan.

- Cha lµ tiÕn sÜ NguyÔn NghiÔm, anh lµ NguyÔn Kh¶m, tõng gi÷ chøc tÓ t­íng.

Bao giê Ngµn Hèng hÕt c©y

S«ng Rum hÕt n­íc hä nµy hÕt quan

2/ Thêi ®¹i :

Cuèi thÕ kû XVIII, ®Çu thÕ kû XIX, chÕ ®é phong kiÕn khñng ho¶ng trÇm träng, b·o t¸p khëi nghÜa T©t S¬n. §Ønh cao lµ diÖt: NguyÔn TrÞnh Xiªm ®¹i ph¸ qu©n Thanh, nh­ng råi l¹i nhanh chãng thÊt b¹i- NguyÔn ¸nh ®¸nh b¹i T©y S¬n: Mét phen thay ®æi s¬n hµ

M¶nh th©n chiÕc l¸ biÕt lµ vÒ ®©u.

Víi thêi ®¹i Êy, x· héi Êy ®· ¶nh h­ëng lín ®Õn cuéc ®êi , sù nghiÖp, tÝnh c¸ch cña NguyÔn Du.

• 
  Ch÷ H¸n: “Thanh hiªn Thi tËp”, “B¾c hµnh t¹p lôc”, “Nam trung t¹p ng©m” (cã tíi 243 bµi ch÷ H¸n ).
  
• 
  Ch÷ N«m: “ TruyÖn KiÒu”, “V¨n chiªu hån”, “Th¸c lêi trai ph­êng nãn”, “V¨n tÕ sèng hai c« g¸i Tr­êng L­u”
  

* TruyÖn KiÒu cßn cã tªn gäi kh¸c lµ “§o¹n tr­êng t©n thanh”. Lµ mét truyÖn th¬ viÕt b»ng ch÷ N«m, dµi 3254 c©u th¬ lôc b¸t.

- Dùa theo cèt truyÖn “Kim V©n KiÒu truyÖn” cña Thanh T©m Tµi Nh©n- mét nhµ v¨n Trung Quèc- sèng ë ®êi nhµ Thanh . KÓ vÒ cuéc ®êi Thuý kiÒu ë thÕ kû XVI, nhµ Minh.

- TruyÖn KiÒu kh«ng ph¶i b¶n dÞch, mµ lµ s¸ng t¹o cña nhµ th¬. - Dựa theo cốt truyện Kim Vân Kiều truyện của Thanh Tâm Tài Nhân (Trung quốc) nhưng phần sáng tạo của Nguyễn Du là rất lớn.

- Lúc đầu có tên: “Đoạn trường Tân Thanh”, sau đổi thành “Truyện Kiều”.

Kết luận: Là tác phẩm văn xuôi viết bằng chữ Nôm.

+ Tước bỏ yếu tố dung tục, giữ lại cốt truyện và nhân vật.

+ Sáng tạo về nghệ thuật: Nghệ thuật tự sự, kể chuyện bằng thơ.

+ Nghệ thuật xây dựng nhân vật đặc sắc.

+ Tả cảnh thiên nhiên.

* Thời điểm sáng tác:

- Viết vào đầu thế kỷ XIX (1805-1809)

- Gồm 3254 câu thơ lục bát.

rập,…

Truyện Kiều là một bức tranh hiện thực về một xã hội bất công, tàn bạo; là tiếng nói thương cảm trước số phận bi kịch của con người, tiếng nói lên án những thế lực xấu xa và khẳng định tài năng, phẩm chất, thể hiện khát vọng chân chính của con người.

-Th©n thÕ tµ s¾c cña hai chÞ em Thuý KiÒu.

-C¶nh ch¬i héi ®¹p thanh vµ gÆp kim träng.

-KiÒu - Kim chñ ®éng ®Ýnh ­íc vµ thÒ nguyÒn.

-Kim Träng vÒ Liªu D­¬ng chÞu tang chó.

2- Gia biÕn vµ l­u l¹c:

-KT về quê chịu tang chú, gia đình K bị oan, K bán mình cứu cha

-Nàng rơi vào tay Tú Bà, MGSinh, Sở Khanh lừa gạt vào lầu xanh ở Lâm Tri

-Thúc Sinh khách làng chơi hào phóng cứu K ra, cưới làm vợ thiếp

-Vợ cả TS ghen tuông đày đoạ rồi cho ra giữ chùa nhà họ hoạn

-TS lui tới, K phải bỏ trốn, gặp sư Giác duyên vô tình gửi K cho Bạc Bà, Bạc Bà bày mưu với cháu là Bạc Hạnh đem bán K vào cửa hàng thanh lâu ở Châu Thai

-K gặp Từ Hải cứu khỏi lầu xanh, giúp nàng báo ân, báo oán

-Từ Hải mắc lừa Hồ Tôn Hiến->bị giết, Knhảy sông tiền đường tự vẫn

-Kim Kiều gặp lại trong tiệc đoàn viên hai người đã nguyện : « Duyên đôi lứa cũng là duyên bạn bầy »

• 
  Bøc tranh XHPK bÊt c«ng, tµn b¹o chµ ®¹p lªn quyÒn sèng con ng­êi.
  
• 
  Sè phËn bÊt h¹nh cña ng­êi phô n÷ ®øc h¹nh, tµi hoa trong x· héi phong kiÕn.
  

• 
  Lªn ¸n chÕ ®é phong kiÕn v« nh©n ®¹o.
  
• 
  C¶m th«ng sè phËn, bi kÞch con ng­êi.
  
• 
  §Ò cao kh¼ng ®Þnh tµi n¨ng, nh©n phÈm, ­íc m¬, kh¸t väng ch©n chÝnh cña con ng­êi.
  

- Ng«n ng÷: GiÇu ®Ñp, kh¶ n¨ng biÓu c¶m phong phó.

- ThÓ lo¹i: ThÓ th¬ lôc b¸t ®· ®¹t tíi ®Ønh cao cña nghÖ thuËt ®iªu luþÖn. KÓ, t¶ (t¶ thiªn nhiªn, t¶ c¶nh ngô t×nh, t¶ hµnh ®éng nh©n vËt, ®Æc biÖt lµ miªu t¶, ph©n tÝch t©m lÝ nh©n vËt ) ®· ®¹t thµnh c«ng v­ît bËc.

ĐOẠN TRÍCH: “CHỊ EM THUÝ KIỀU”

1.NT ­íc lÖ: Dùng hình ảnh thiên nhiên ®Ó gîi t¶ vÎ ®Ñp con người

- Hai ¶ tè nga: 2 ng­êi ®Ñp

- Mai cèt c¸ch, tuyÕt tinh thÇn: Nt ­íc lÖ: Thiên nhiên-> ®Ó gîi t¶ vÎ ®Ñp duyªn d¸ng thanh cao, trong tr¾ng cña ng­êi thiÕu n÷

- C¶ hai chÞ em ®Òu cã vÎ ®Ñp toµn diÖn (m­êi ph©n vÑn m­êi), nh­ng mçi ng­êi mét vÎ kh¸c nhau (mçi ng­êi mét vÎ)

- Khu«n tr¨ng ®Çy ®Æn, nÐt ngµi në nang, hoa c­êi, ngäc thèt, m©y thua n­íc tãc. tuiyÕt nh­êng mµu da- Nt ­íc lÖ ®Ó nãi khu«n mÆt ®Çy ®Æn, trßn trÞa, l«ng mµy s¾c nÐt ®Ëm nh­ con ngµi,miÖng c­êi t­¬i th¾m nh­ hoa, giäng nãi thong trÎo tõ hµm r¨ng ngäc ngµ, m¸i tãc nhÑ nh­ m©y, lµn da tr¾ng nh­ tuyÕt.=>Các hình ảnh thiên nhiên

-NT:So s¸nh, øoc lÖ, Èn dô, ®ßn bÈy

- C©u th¬ ®Çu kh¸i qu¸t ®Æc ®iÓm nh©n vËt: S¾c s¶o vÒ trÝ tuÖ, mÆn mµ vÒ t©m hån

- T¸c gi¶ còng sö dông nghÖ thuËt ­íc lÖ

+ §«i m¾t nh­ n­íc mïa thu

+ NÐt l«ng mµy nh­ nói mïa xu©n

+ Nô c­êi t­¬i th¾m khiÕn hoa ph¶i ghen

* VÎ ®Ñp cña Thuý KiÒu lµ sù kÕt hîp cña Tµi - S¾c -T×nh

-Miªu t¶ Thuý V©n tr­íc Thuý KiÒu

->Dùng Thuý V©n lµm nÒn ®Ó lµm næi bËt lªn bøc ch©n dung Thuý KiÒu

3. Qua miêu tả chân dung nhân vật nhằm dự báo cuộc đời số phận

-Phong l­u, xu©n xanh..., em ®Òm...mÆc ai=>VÎ ®Ñp gia giáo, nề nếp

ng­êi

-NT:So s¸nh, øoc lÖ, Èn dô, ®ßn bÈy